Hormoonstelsel
Hormonen (Tobsport)
een hormoon is een chemische boodschapper die door een hormoonklier gemaakt wordt. Als gevolg gaat de hormoon naar het doelwitorgaan/-weefsel. De hormoon wordt opgevangen door de receptoren van de cellen van het doelwitorgaan/-weefsel. Het gevolg is dat de cel (en dus het orgaan als het om meerdere cellen gaat) wordt geactiveerd.
Hormonen schommelen rondom een kenmerkend evenwicht, wat specifiek is voor ieder hormoon. Het effect wordt waarneembaar wanneer er een bepaalde concentratie van het hormoon aanwezig is.
Een regelkring bevat hormonen, hormoonklieren en sensoren. De hormoonklieren worden bestuurd door het zenuwstelsel.
Een regelkring werkt als volgt:
⦁ Een sensor meet de concentratie.
⦁ Het centrale zenuwstelsel beoordeeld de stand
⦁ Remt/stimuleert via motorische zenuwcellen de hormoonklier de hormoon afgiftte.
⦁ De sensor meet de nieuwe concentratie
In het lichaam gaat deze alsmaar door.
MAAR
een hormoonklier kan ook zelf de hormoonafgifte verhogen/verlagen. Hiervoor is vereist dat de hormoonklier zelf sensorische cellen heeft. Deze cellen zijn erg gevoelig voor veranderingen in de bloedsamenstellingen,die door de hormonen van de hormoonklier worden afgegeven.
Remmende terugkoppeling (negatieve terugkoppeling.)
oftewel de terugkoppeling naar de regulator (zowel hormoonklier als zenuwstelsel) heeft een remmende invloed de hormoongifte. Dit is logisch omdat anders krijgt men een ophoping van de hormonen, wat een negatiefe invloed geeft op de mens algemeen.
De hypofyse (invloed op veel processen in het lichaam en diot kan zowel direct als indirect)
ADH is een sensor die regisseert als er een te hoge bloeddruk of zoutgehalte heeft.
Groeihormoon, hormoon dat de eiwitaanmaak/stofwisseling stimuleert. (te weinig betekend dwerggroei, te veel betekend een te grote groei voor mensen.)
i.v.m. De noodzaak van het hormoon is er geen negatieve terugkoppeling. Het is nodig voor:
⦁ groeien
⦁ onderhoud/ herstellen van weefsel of botten,
FHS
vrouw: eicellenproductie in de eierstokken
man: zaadcellenproductie in de teeltballen
LH
vrouw: eirijping/ eisprong dmv progesteron en oestrogenen
man: invloed bepaalde cellen in teeltballen dmv testosteron
THS hormoon dat stimuleert de verbranding in lichaamscellen
te veel te weinig
te hoge verbrandingen te trage verbranding
reserve brandstof te snel op (= gebrek aan jodium) te mager en te rusteloos
een belangrijk hormoon orgaan zijn de eilandjes van Langerhans. Dit zijn groepjes cellen met de functie van hormonen aan het bloed afgeven.
⦁ Insuline ( verjaagd de bloeddruk)
deze hormonen werken op de omzetting van Glucose naar Glucogeen + de opnamen van glucose in lichaamscellen.
⦁ Glucagon (verhoogd de bloeddruk)
hormonen werken op omzetting van Glucogeen naar Glucose + afgifte van glucose in de lichaamscellen
Glucagon en Insuline zijn elkaars antagonisten.
Nog een belangrijk hormoon orgaan zijn de bijnieren. (deze ligt boven de nier, maar is geen hulpnier)
de bijnier produceert adrenaline. De bijwerkingen van adrenaline:
⦁ bevordert de lever en de skelet spieren de omzetting van glucagon naar glucose
⦁ zorgt dus voor voldoende brandstof.
⦁ Verhoogt de hartactiviteit, hartvolume, wordt dus groter
⦁ bloeddruk stijgt.
⦁ Pupillen verwijden
⦁ bloedvatverwijding in de skeletspieren en hierdoor stijgt de spierspanning
⦁ andere delen van het lichaam kent ook bloedvatverwijding, oa in het gezicht.
Dit is enkel voor noodgevallen. Adrenaline is een antagonist van insuline en heeft synergistische werking op glucagon.